Nét văn hóa trong nhịp sống thường nhật ở phố biển Vũng Tàu hội tụ từ nhiều yếu tố đặc trưng khác nhau, tạo nên một văn hóa bản địa có nhiều nét đặc sắc rất riêng. Trong đó yếu tố văn hóa biển là một phần quan trọng không thể tách rời đối với mảnh đất và người dân địa phương nơi đây. Đặt chân đến Vũng Tàu, có dịp khám phá, trải nghiệm và hòa mình với cuộc sống phố biển, bạn sẽ cảm thấy yêu mến nơi này biết bao! Có lẽ trong khoảnh khắc xiêu lòng, bạn sẽ chẳng muốn nói lời tạm biệt mà sẽ muốn ở hoài nơi đây!

Phố biển Vũng Tàu không chỉ thu hút, quyến rũ du khách bởi vẻ đẹp của thiên nhiên thơ mộng mà còn bởi vẻ đẹp văn hóa đa dạng, phong phú ở mảnh đất này. Cuộc sống văn hóa ở phố biển Vũng Tàu từ xa xưa đã là sự kết hợp, dung hòa từ nhiều yếu tố, từ nhiều vùng miền. Qua bao tháng năm, Vũng Tàu vẫn luôn lưu giữ những truyền thống được tạo nên từ yếu tố văn hóa biển nổi bật kết hợp cùng với văn hóa bản địa đặc trưng. Tất cả tổng hòa tạo nên một dấu ấn văn hóa của riêng vùng đất này.

Đình thần Thắng Tam – nơi lưu giữ văn hóa truyền thống ở phố biển Vũng Tàu – Ảnh: Sưu tầm

Đền thờ thể hiện tín ngưỡng lâu đời của người dân địa phương – Ảnh: Sưu tầm

Từ thuở xa xưa, người dân mảnh đất này đã sinh sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt thủy hải sản, họ thường lênh đênh trên biển cả hàng tháng ròng rã nên tín ngưỡng và văn hóa dân gian với những lễ hội đặc sắc không thể không gắn liền với biển cả. Bên cạnh phong tục thờ Thành Hoàng và các vị thần dân gian quen thuộc ở nhiều vùng nông thôn đất Việt ngày trước, người dân địa phương còn thờ cá Ông và cả những thần trong lĩnh vực khác như nông nghiệp, thương nghiệp và một số thần của các dân tộc, vùng miền khác.

Lễ hội Nghinh Ông đặc sắc diễn ra hàng năm ở phố biển Vũng Tàu – Ảnh: Đoàn Mạnh Dương

Đồng thời, lễ hội Nghinh Ông cũng được tổ chức hàng năm với quy mô lớn vào ngày 16-18/8 âm lịch. Lễ hội là nét đẹp văn hóa của ngư dân vùng biển với những hoạt đông đặc sắc như hát bả trạo, hát bội, diễn tuồng. Lễ hội Nghinh Ông là dịp cúng tế thần biển để ngư dân dâng lên ý nguyện cầu an và thể hiện tấm lòng biết ơn đối với vị cứu tinh của họ. Nghi thức tiến hành cúng tế cũng có những đan xen từ những nghi thức truyền thống cung đình và cả đền miếu.

Lễ rước Nghinh Ông hoành tráng thu hút đông đảo ngư dân và du khách – Ảnh: Đoàn Mạnh Dương

Bên cạnh đó, phố biển Vũng Tàu còn có lễ hội Đức Thánh Trần, lễ hội Miếu Bà Ngũ Hành, lễ hội Trùng Cửu và lễ hội bắn súng Thần Công. Những lễ hội này đều được các thế hệ con cháu lưu giữ qua nhiều thế hệ, góp phần tô điểm bản sắc văn hóa đặc sắc của phố biển. Sau khi kết thúc phần lễ, phần hội là dịp để người dân và du khách được vui chơi, giải trí với các hoạt động đa dạng như hát hò khoan – chèo cạn, trò múa bông – mâm ngũ sắc, đua ghe, đua thuyền thúng, hát bả trạo và múa lân, múa rồng như các vùng duyên hải Nam Trung Bộ và Nam Bộ.

Rước cá Ông về đình thần Thắng Tam – Ảnh: Sưu tầm

Phố biển Vũng Tàu là một trong những thành phố du lịch biển nổi tiếng ở đất Việt và ngày càng chuyển mình trở thành đô thị năng động, nhộn nhịp và sầm uất. Thế nhưng những làng chài vẫn còn đó bên những bờ biển sóng vỗ ầm ầm mặn nồng vị biển. Đến làng chài Bến Đá – Bến Đình gần ngay trung tâm Thành Phố Bà Rịa Tỉnh Vũng Tàu trong buổi sớm tinh mơ, bạn sẽ thấy cuộc sống dân dã, mộc mạc của những người ngư dân. Người thì quăng chài lưới đánh cá gần bờ, người ra khơi và cũng có người vừa trở về mang theo tôm cá nhưng cũng có những người ngóng trông, đợi chờ những người ra khơi chưa trở về.

Những chiếc thuyền lênh đênh giữa biển cả mênh mông – Ảnh: El Mon

Ngư dân đánh cá trên những chiếc thuyền nhỏ – Ảnh: Lê Minh Tài

Cuộc sống ngư dân đã đỡ vất vả hơn trước nhưng vẫn còn bấp bênh chông gai lắm và dẫu thế thì họ vẫn luôn hướng về biển cả với tình yêu nồng nàn, chân thành từ thuở ấu thơ đến khi già yếu. Bạn có thể cùng trò chuyện về cuộc sống sinh hoạt miền biển, chia sẻ tình yêu với biển cả bao la hoặc thử trải nghiệm đánh cá trên những chuyến ra khơi gần bờ.

Nhịp sống thường nhật quen thuộc của ngư dân vùng biển – Ảnh: SunTheseoul

Những con người đã gắn liền với biển hơn mấy mươi năm cuộc đời – Ảnh: Lê HoàngTuấn Anh

Ở phố biển Vũng Tàu, những giá trị văn hóa vẫn luôn được gìn giữ, những phẩm chất tốt của con người vẫn được các thế hệ sau kế thừa. Vì thế, du lịch Vũng Tàu không chỉ là dịp để bạn tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên mà còn là dịp để bạn khám phá văn hóa, con người nơi đây đấy!